وقتی سیستم دفاعی بدن پیر می‌شود

امروزه محققان می گویند تنها پوست و مفصل ها با بالا رفتن سن فرسوده نمی شود، بلکه سیستم ایمنی بدن نیز در برابر میکروب و ویروس ها ضعیف می شود.

همه ما با علایم پیری مانند سفید شدن مو، چین و چروک اطراف چشم، درد مفصل و ... آشنا هستیم.

امروزه محققان می گویند تنها پوست و مفصل ها با بالا رفتن سن فرسوده نمی شود، بلکه سیستم ایمنی بدن نیز در برابر میکروب و ویروس ها ضعیف می شود. این روند حتی می تواند باعث از دست رفتن اطلاعات ذخیره شده سیستم ایمنی (دفاعی) بدن شود، به گونه ای که سیستم ایمنی دیگر قادر به شناسایی و اعمال شیوه مقابله با میکروب ها نیست.

ضعیف شدن سیستم ایمنی، بدن را برای ابتلا به بیماری های مختلف از سرماخوردگی گرفته تا سرطان مستعد می سازد.

همان طور که موی بعضی زودتر از دیگران سفید می شود، سیستم ایمنی بعضی ها نیز زودتر از دیگران فرسوده می شود.

محققان با انجام آزمایش های مختلف به این موضوع پی برده اند و بر همین اساس در صددند تا راه حل های مناسبی را برای طولانی شدن عمر و فعالیت سیستم ایمنی بدن پیدا کنند.

پس از 40 سالگی سیستم ایمنی به داروها کمتر واکنش نشان می دهد

سیستم دفاعی، بدن را در برابر ویروس ها، باکتری ها و انگل ها محافظت می کند و سلول های جدید جایگزین سلول های قدیمی می شود و می تواند با مهاجمان جدید مقابله کند. اما با افزایش سن از حدود 40 سالگی در سیستم ایمنی پیر، سلول های قدیمی تنها می توانند با نوع دشمنان خاصی که قبلاً با آن ها روبرو شده اند، مقابله کنند و به داروها واکنش کمتری نشان می دهند.

با رسیدن به سن 65 سالگی، بدن سلول های لازم برای مقابله با عفونت های جدید را ندارد. گروهی از سلول های ایمنی در صورت عفونی شدن بدن، زنگ خطر را به صدا در می آورند، اما با بالا رفتن سن، بدن تعداد کمتری از این سلول ها را تولید می کند، زیرا غده کوچکی به نام «تیموس» که این سلول ها را تولید می کند، از زمان بلوغ شروع به کوچک شدن می کند.

افزون بر این، سیستم ایمنی انسان ذخیره ای از انواع مواد ضدباکتریایی طراحی شده برای میکروب هایی که قبلاً با آن ها رو به رو شده است را دارد، اما اندوخته ضدباکتریایی آن با بالا رفتن سن کم اثر می شود، همان طور که با بالا رفتن سن به یادآوردن اسامی افراد سخت تر می شود، سیستم دفاعی بدن نیز به سختی مقابله میکروبی و ویروسی را به یاد می آورد.

با افزایش سن، اثر واکسن ها از جمله کزاز نیز کمتر می شود. تاثیر تزریق واکسن هایی مانند آنفلوآنزا نیز در افراد 65 سال به بالا کمتر است.

محققان برای بهتر واکنش نشان دادن واکسن ها، راه جدیدی پیشنهاد می کنند و آن، این است که به جای تزریق واکسن در بافت، آن را در پوست تزریق کنند.

سرماخوردگی مداوم علامت خوبی نیست

واضح است که سیستم ایمنی افراد پیر می شود. برخی افراد مسن، سیستم ایمنی جوان تر و برخی جوان ها سیستم ایمنی پیرتری دارند. اگر مرتب با سرماخوردگی دست و پنجه نرم می کنید، احتمال دارد که سیستم دفاعی بدن تان پیرتر از سن واقعی تان باشد.

محققان معتقدند، برخی ویروس ها مانند «C MV»، که متعلق به خانواده ویروس های تبخال است، از طریق آمیزش جنسی منتقل می شود. این ویروس تا زمان مرگ در سیستم دفاعی بدن باقی می ماند و از آن جا که سیستم دفاعی بدن به طور مرتب مجبور است با آن مقابله کند، باعث ضعیف شدن سیستم دفاعی بدن می شود.

هر سلولی دارای تعدادی کروموزوم است که در انتهای آن ها کلاهک محافظ وجود دارد و با هر بار تقسیم سلول، کوتاه تر می شود تا زمانی که دیگر قادر به کوتاه شدن نیست و در نتیجه سلول ها می میرند.

تحقیقات نشان می دهد زنانی که از کودک یا افرادی با بیماری های مزمن پرستاری می کنند و کودکانی که با آن ها بدرفتاری شده است دارای تلومر (انتهای) کوتاه تری هستند، که باعث پیر شدن سریع سیستم دفاعی بدن می شود.

ورزش

اگرچه برای مقابله با پیری داروی معجزه گری وجود ندارد، اما محققان ورزش سبک را توصیه می کنند. ورزش سبک در تقویت توانایی بدن برای مقابله با عفونت های باکتریایی موثر است.

برای این که سیستم دفاعی بدن بهتر واکنش نشان دهد لازم است برنامه غذایی سالمی داشته باشید و به میزان کافی از ویتامین ها، موادی مانند سلنیم و روی استفاده کنید.

کم خوابی یا خواب زیاد

آزمایش خون 150 داوطلب 65 تا 92 ساله نشان می دهد، دو نوع سلول ایمنی در افرادی که شب 7 تا 8 ساعت می خوابند، نسبت به افرادی که 6 ساعت یا کمتر و یا بیشتر از 8 ساعت در شب می خوابند، بهتر عمل می کند.

در این گونه افراد، سلول های محافظ قادر نیست به طور موثر باکتری ها را از بین ببرد و سلول های طبیعی نیز توانایی شان برای از بین بردن سلول های سرطانی کاهش پیدا می کند.

بخش سلامت تبیان